لفور سلاملفور دوست داشتنی و زیبا

زندگينامه و سخنان دكارت

زندگينامه و سخنان دكارت


فيلسوف فرانسوي (1596- 1649)


«رنه دکارت» ( Rene Decartes)، فیلسوف، ریاضیدان و فیزیکدان بزرگ عصر رنسانس، در 31 مارس 1596 میلادی در

شهرک لاهه از ایالت «تورن» (Touraine) فرانسه متولد شد. سيزده ماهه بود كه مادرش را از دست داد و با پدرش كه

قاضی و مستشار پارلمان انگلستان بود، زندگي مي كرد. وي در سن ده سالگي وارد مدرسه لافلش (La Fleche)

شد. این مدرسه را فرقه ای از مسیحیان به نام ژزوئیت ها یا یسوعیان تاسیس کرده بودند و در آن، علوم جدید همراه

با تعالیم مسیحیت تدریس می شد. دکارت طی هشت سال تحصیل در این مدرسه، ادبیات، منطق، اخلاق،

ریاضیات و مابعدالطبیعه را فرا گرفت. او در سال 1611 میلادی در یک جلسه سخنرانی تحت عنوان «اکتشاف چند

سیاره سرگردان در اطراف مشتری» ، از اکتشافات گالیله اطلاع حاصل کرد. این سخنرانی تاثیر فراواني در روح او به جا

گذاشت.

پس از اتمام دوره و خروج از لافلش، مدتی به تحصیل علم حقوق و پزشکی مشغول شد، اما در نهایت تصمیم گرفت

تا به جهانگردی پرداخته و آن گونه دانشی را که برای زندگی سودمند است، بياموزد. به همین منظور، مدتی به

خدمت ارتش هلند درآمد؛ چرا که فرماندهی آن را شاهزاده ای به نام موریس برعهده داشت که در فنون جنگ و نیز

فلسفه و علوم، از مهارت بسزايي برخوردار بود و بسیاری از اشراف فرانسه دوست داشتند كه فنون رزمی را تحت

فرمان او ياد بگیرند.

زماني که در قشون ارتش هلند بود، به علم مورد علاقه خود، یعنی ریاضیات می پرداخت. در بهار سال 1619 میلادی

از هلند به دانمارک و سپس به آلمان رفت و به خدمت سرداری به نام ماکسیمیلیان درآمد. اما زمستان فرا رسید و در

دهکده نوبرگ (Neuberg) در حوالی رود دانوب بدون دغدغه خاطر و با آسودگي تمام به تحقیق در ریاضیات پرداخت و

برهانهاي تازه ای را کشف نمود که بسیار مهم و بدیع بوده و در پیشرفت ریاضیات تاثیر بسزایی گذاشت.

پس از مدتی به فکر يكپارچه ساختن همه علوم افتاد و در شب دهم نوامبر 1619، سه رویای امید بخش دید و آنها را

چنین تعبیر کرد که روح حقیقت او را برگزیده و از او خواسته تا همه دانش ها را به صورت علم واحدی در آورد. این

رویاها به قدری او را تحت تاثير قرار داد که نذر کرد تا مقبره حضرت مریم را در ایتالیا زیارت نماید. وی چهار سال بعد،

نذر خود را ادا کرد.

از سال 1619 به بعد، چند سالی در اروپا به سیاحت پرداخت و چند سالی هم در پاریس اقامت کرد، اما زندگی در آن

جا را مغاير با فراغت خاطر خود ديد. از اين رو، در سال 1628 میلادی بار دیگر به هلند بازگشت و تا سال 1649

میلادی، مجرد، تنها و به دور از هر گونه غوغای سیاسی و اجتماعی، تمام اوقات خود را صرف پژوهش های علمی و

فلسفی نمود. تحقیقات وی بیشتر تجربه و تفکر شخصی بود و کمتر از کتاب استفاده می کرد.

در سپتامبر 1649 به دعوت کریستین، ملکه سوئد برای تعلیم فلسفه خویش به دربار وی در استکهلم رفت. اما

زمستان سرد این کشور اسکاندیناوی از یک سو و ضرورت سحرخیزی در ساعت پنج بامداد برای تعلیم ملکه از سوی

دیگر، دکارت را - که به این نوع آب و هوا و سحرخیزی عادت نداشت- به بیماری ذات الریه مبتلا ساخت. دکارت از

دانشمندان و فیلسوفان بزرگ تاریخ به حساب می آید. او قانون شکست نور را در علم فیزیک کشف کرد و هندسه

تحلیلی را در ریاضیات و هندسه بنا نهاد. در تاریخ فلسفه غرب، فلسفه جدید را با دکارت آغاز می کنند.

 

سخنان دكارت


در بين تمامي مردم تنها عقل است كه عادلانه تقسيم شده، زيرا همه فكر مي كنند به اندازه كافي عاقلند.

((دكارت))

============
از آنچه شنيده و ديده و خوانده ايد، هيچ چيز را قبول نكنيد، مگر آنكه درستي و صحت آن بر خودتان آشكار شده باشد.

((دكارت))

============

انسان نبايد هيچ امري را به عنوان حقيقت قبول كند، مگر آنكه به راستي در نظر او حقيقت باشد.

((دكارت))

=============

حقيقت را با بيطرفي مطلق و با روحي آزاد از هر گونه تعصب جستجو كنيد.

((دكارت))

===============
مطالعه، يگانه راهي است براي آشنايي و گفتگو با بزرگان روزگار كه قرن ها پيش در دنيا به سر برده و اكنون در زير خاك منزل دارند.

((دكارت))

===============

انسان، مالك و ارباب است، در حالي كه حيوان فقط يك ماشين خودكار است، يك ماشين جاندار است. وقتي جانوري ناله مي كند، نشانه ي شِكوه و زاري نيست، بلكه سر و صداي ابزار ماشيني است كه خوب كار نمي كند.

((دكارت))

===============

به جاي تسلط بر جهان، بايد بر خويشتن مسلط شد.

((دكارت))

===============

من در هر چه شك كنم، در اين شك نمي توانم كرد كه شك مي كنم و چون شك مي كنم، مي انديشم؛ مي انديشم، پس هستم.

((دكارت))

===============

خواندن كتابهاي خوب، [ در حكم ] مكالمه با انسانهاي شرافتمند گذشته است.

((دكارت))

===============

تنها، داشتن انديشه ي خوب كافي نيست؛ مسئله ي بنيادي در اين است كه آن را خوب به كار ببريم.

((دكارت))

================
مسافرت چيزي است كم و بيش مثل حرف زدن با آدميان قرنهاي گذشته.

((دكارت))

================

من مي انديشم پس هستم.

((دكارت))

================

زماني كه خداوند ما را خلق مي كرد، تصور فطري خويش را در ذهن ما مهر نمود.

((دكارت))

===============

ما مي توانيم مدعي شويم كه جسم وجود ندارد و همچنين ادعا كنيم كه جهاني نيز وجود ندارد... اما هرگز نمي توانيم ادعا كنيم كه من وجود ندارم؛ زيرا من مي توانم در حقيقت ساير اشياء شك كنم.

((دكارت))

================

از هيچ انديشه جديدي بدون فهم آن حمايت نكنيد. بلكه با شك و ترديد در آن وارد شده و حقيقت را كشف كنيد.

((دكارت))

================

[ من ] مي انديشم پس هستم، هستم چون فكر مي كنم، فكر مي كنم چون شك مي كنم.

((دكارت))

=================

رقابت تا زماني پسنديده است كه كار را به حسادت نكشاند.

((دكارت))

=================

بايد بخواهيم تا بتوانيم!

((دكارت))

=================

كساني كه آهسته مي روند، اگر همواره در راه راست قدم بردارند، از آنانكه مي شتابند و به بيراهه مي روند بسيار بيشتر خواهند رفت.

((دكارت))

================

براي اينكه بتوانم در مسير زندگاني با اطمينان خاطر گام بردارم و عمل كنم، ميل فوق العاده اي دارم كه بدانم چگونه مي توان بين حقيقت و غير حقيقت، راست و دروغ و درستي و نادرستي تفاوت قايل شد.

((دكارت))